Socrates – Descartes – AI. Dit is de samenvatting van de ontwikkeling van onze rationaliteit over de afgelopen 2500 jaar.
Socrates was de eerste die ‘logos’ en ‘muthos’ (ratio en intuitie) voor het eerst scheidde van elkaar. Voor die tijd waren die twee begrippen onlosmakelijk met elkaar verweven en beiden even belangrijk om de wereld te begrijpen.
Socrates gaf hiermee voor het eerst voorrang aan het de ratio, het verstand. Hij achtte de ratio dus een beter instrument voor waarheidsvinding en ontwikkeling dan intuïtie. En zo geschiedde. Plato, Aristotelis en vele, vele anderen bouwden voort op deze splitsing. Helemaal tot aan Descartes die de ultieme heerschappij van de ratio verkondigde met zijn ‘Cogito ergo sum’ (Ik denk dus ik ben). We zijn ons volledig gaan identificeren met ons verstand. Dat is wat ons mensen onderscheid van de dieren en de rest van de natuur. En eerlijk is eerlijk het verstand heeft ons ook heel veel gebracht. De ontwikkelingen gingen hard vanaf toen: wetenschappelijke revolutie, verlichting, industriële revolutie, materialisme, kapitalisme tot aan de opkomst van AI. Allemaal gebaseerd op het principe: ratio first
We hebben we het zo belangrijk gemaakt dat 85% van alle bedrijven en de kenniseconomie is gebouwd op kennis, op rationele doelen en systemen. Hard skills.
Maar nu is AI is wel weer een mijlpaal op zich. Waar we ons als mens tot nu toe steeds meer identificeerden met ons intellect (en dus probeerden telkens de slimste en de beste te zijn) hebben we nu voor het eerst een intellect gebouwd dat buiten onszelf staat. Sterker nog: dat kunstmatige intellect zal alles wat wij dachten te kunnen in razend tempo sneller doen dan wij. Nvidia kan nu al chips maken die bijna dezelfde capaciteit hebben als 1 menselijk brein. Hun voorspelling is dat binnen 10 jaar die capaciteit vermiljoenvoudigd is!!
De grote vraag boven de mensheid dringt zich dan ook op: als AI mijn rationele capaciteiten overneemt, wie ben ik dan nog? Wat is mijn raison d’être? Deze ontwikkeling duwt de mens de komende jaren onherroepelijk in een zingevingscrisis.
En dat is goed nieuws. Want er is nog veel meer dan onze ratio dat ons menselijk maakt. En dat is ook nog eens niet te kopiëren door AI. Slechts 15-20% van de menselijke vermogens is ratio. De rest is emotionele, intuïtieve, sociale en morele intelligentie. Maar we zijn verleerd om die vermogens te ontwikkelen en te gebruiken. Het zijn onze heart-skills.
Dus een slim mens is op zijn toekomst voorbereid: ontwikkel jouw heart-skills.
Ontdek wat jouw toegevoegde waarde is buiten je cognitieve bijdrage aan het huidige systeem. Hoe? Vertraag, sta stil. Kijk omhoog naar de sterren, kijk om je heen in de natuur, adem in en luister naar je hart. Wie ben ik?